Unai Hualde Nafarroako Parlamentuko lehendakariak Gaztela-Mantxako Gorteek antolatutako Desgaitasunari eta Irisgarritasunari buruzko Parlamentuarteko Foroan parte hartu du gaur. Hamar ganbera legegiletako ordezkariak bildu dira bertan Copreparen esparruan, eta berdintasunaren arloko ekintzak eta politika publikoak partekatu dituzte, baita amaierako manifestu bat onetsi ere.

Unai Hualdek bere hitzaldian Nafarroako Parlamentuak oztopo arkitektonikoak eta kognitiboak ezabatzeko 2021ean onartu zuen Irisgarritasun Planaren gauzatze-egoera azaldu du, eta desgaitasunen bat duten pertsonen eskubideak bermatzeko foru legea egiteko emandako urratsak azpimarratu ditu, “azarotik labean dagoena”.

Parlamentuaren eraikina 2018an adostutako Foru Legean jasotako irisgarritasun unibertsalaren eskakizunetara egokitzeko egindako aurrerapenei dagokienez, presidenteak Nafarroa Irisgarriagoa plataformarekin (Anfas, Concemfe, Eunate Elkartea, Iddeas Fundazioa) elkarlanean egindako jarduera-programa integraletik abiatuz sartutako hobekuntzen berri eman du, eta erakundeak sare indartsu horrekin duen elkarrizketaren garrantzia nabarmendu du.

Aurrekontuan jasotako, gauzatutako eta gauzatzen ari diren ekintzen artean araudi-egokitzapenak eta borondatezko hobekuntzak daudela zehaztu ondoren, Unai Hualdek deanbulazioaren (piktogramak), oztopo arkitektonikoen ezabaketaren (sarrera, atariak, eskailerak) eta ikus-entzunezko irisgarritasunaren (zeinu-hizkuntza, irakurketa erraza web orrian, azpitituludun pantailak) arloko jarduketak nabarmendu ditu, eta arreta berezia jarri du atal horretan, izan ere, Parlamentua herritarrengana gerturatzeko helburu nagusiarekin bat egiten du.

Bestalde, lehendakariak aitortu du “harro” dagoela CERMINekin eta NUPekin 2020ko irailean Nafarroako legeria Desgaitasunen bat duten Pertsonen Eskubideei buruzko Nazioarteko Konbentzioari egokitzen saiatzeko hitzarmena sinatu izanaz. “2021eko maiatzean Gobernuari helarazi zitzaion lanak azterlanak, diagnostikoak eta aldaketa-proposamenak biltzen ditu, eta helburua eskubide-berdintasun eraginkorra araupetzea da, ahal bada 2023ko martxoan Ganbera desegin aurretik”.

Azkenik, Unai Hualdek Pobreziaren eta Gizarte Bazterkeriaren aurkako Nafarroako Itunaren eguneraketa aipatu du. “2021eko otsailean Nafarroako Parlamentuak Gizarte Erakundeen Plataformarekin sinatu zuen desgaitasuna duten pertsonen eskubideetan aurrera egiteko neurriekin eta konpromisoekin, eta CERMIN ere horren parte da”.

Lehendakarien lan-jardunaldiari amaiera emateko, manifestu bat onartu da. Bertan, legegileek konpromisoa hartu dute “eskubideen urraketek” eragindako “diskriminazioei” amaiera emateko, bai ganberen espazio fisiko eta birtualerako sarbidean, bai Legebiltzarreko zeregin eta jardueretara hurbiltzean.

“Desgaitasuna duten pertsonak populazio-sektore heterogeneoa dira (9,5 milioi Espainian), eta berme osagarriak behar dituzte bizitza politikoan, ekonomikoan, sozialean eta kulturalean baldintza berdinetan parte hartzeko. Oztopo asko eta askotarikoak daudenez, ekintza-programak eta arau-erreformak egin behar dira. Funtsezko hiru giza jarduerak (mugikortasuna, komunikazioa eta ulermena) gauzatzean inolako mugarik ez egotea da helburua”.

Desgaitasunari eta irisgarritasunari buruzko parlamentuarteko foroa Pablo Bellido Gaztela-Mantxako Parlamentuko presidenteak ireki du. Ondoren, Luis Cayo CERMINeko presidenteak, María Teresa Fernández Senatuko Desgaitasun Politika Integraletarako Batzordeko presidenteak eta Bárbara García Gaztela-Mantxako Gizarte Ongizateko kontseilariak hitz egin dute.