Noiz argitaratua Osteguna, 2023.eko Irailak 21

Foru Exekutiboak despopulazioari aurre egiteko gobernantza-esparru berri bat ezartzeko asmoa iragarri du

PSNren interpelazio bati erantzun dio, zeinak "zeharkako" jarduera defendatu duen, tokiko erakundeekin batera, eta egoera iraultzeko neurri zehatzak jasoko dituena

Óscar Chivite Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako kontseilariak adierazi duenez, "lehentasuna izango da lurralde-kohesiorako lege-aurreproiektua idaztea, despopulazioari aurre egiteko eta gure erkidegoa egituratzen laguntzeko. Lan horri begirada zabalarekin eta adostasunez erantzuteko deia egiten dut, Nafarroako herritar guztiei zuzendutako politika publikoak errazteko", adierazi du.

 

Hala ziurtatu du ostegun honetan, PSNk kontrolerako osoko bilkuran egindako interpelazioari erantzunez. Chivitek "adostutako eta parte hartzean oinarritutako" lan horren alde egin du, eta aurreko legegintzaldian despopulazioari aurre egiteko batzorde interdepartamentalak egindako lana goraipatu du. Legegintzaldi berri honetan "gobernantza-esparru berri bat" jorratuko dutela iragarri du, bi mailarekin.

 

Alde batetik, maila “goren” bat, despopulazioaren aurka borrokatzeko batzorde interdepartamental hori izango dena, "Gobernuaren egitura berrira egokituko dena". Bestetik, talde eragilea: "talde irekiagoa izango da, eta lurralde-ordezkaritza izango du".

 

Kontseilariak, gainera, "toki entitateekin batera lan egiteko beharra" eta "sentsibilitate politiko guztietako alkateen eta bozeramaileen entzute aktiboa" defendatu ditu. “Horrela bakarrik ezagutuko ditugu hurbiltasunez gure bizilagunen kezkak, haien beharrizanak, eta, ziur aski, ez dira urriak izango", gaineratu du.

 

Bestalde, azpimarratu duenez, "gure lana izango da datozen lau urteetan tokiko finantzaketaren eredua finkatzea, eredu justu, solidario eta bidezkoa", Nafarroako errealitate soziodemografikoa kontuan hartuko duena eta toki entitateei "herritarren eskaerei erantzutea" ahalbidetuko diena.

 

Tokiko finantzaketa-eredu berri horren "elementu berritzaile" gisa, lurralde-kohesiorako funtsa aipatu du; izan ere, funts horrek "udalerri traktoreak identifikatzea ahalbidetzen du, hau da, lurraldea egituratzeko udalaz gaindiko eginkizuna dutenak eta, horregatik, haien finantzaketa indartzen dutenak".

 

Toki Inbertsioen Planari dagokionez, "legegintzaldi hau lehenengo plangintzaldirako aurreikusitako inbertsioak gauzatzekoa izango da, 2022tik 2025era bitartekoa", adierazi du, eta iragarri du bigarren plangintzaldia jarriko dela abian, 2026-2028 aldiari dagokiona.

 

Aurreko legegintzaldian egindako lana eskertu ostean, Chivitek adierazi du bere ibilbide orria joan den apirilean onartu zen despopulazioari aurre egiteko Nafarroako estrategiak markatzen duela.

 

Chivitek zehaztu duenez, "udalerriak eta zerbitzuak lotzeko hiriarteko garraioa hobetzea, Nafarroa osoan banda zabala garatzeko behin betiko apustua egitea, etxebizitza publikoa eskuratzea, osasun-zerbitzuen kalitatea, landa-eskolaren defentsa, kontziliazio-prestazioak, berdintasun- eta gazteria-politikak edo landa-eremuetan kalitatezko kulturaren aldeko apustua", besteak beste, "aurrerapenak" izango dira.

 

Azken batean, kontseilariak "erronka demografiko erraldoiari erantzuteko departamentuen artean modu koordinatuan lan egitearen" eta "Legebiltzarreko arkuaren adostasuna izatearen" aldeko apustua egin du.

 

Javier Lecumberrik (PSN) positibotzat jo du aurreproiektuaren iragarpena, eta adierazi du PSNk "bere planteamendu guztietan" lagunduko duela. Kontseilariak azaldutako neurriak babestu ostean, Lecumberrik "zeharkako jarduera" defendatu du, "azkenean neurri zehatz batzuekin amaitu behar duena, despopulazioaren arazoa hobetzen joateko".

 

Yolanda Ibañezek (UPN) uste du Gobernu honek "asko aldatu behar duela aurreko legealdiarekin alderatuta, bere politikek ez dutelako emaitzarik eman". "Zuek gobernatzen duzuen edo zuen bazkideek eskatzen dizueten herriak bakarrik aberastuz" legeak egitea kritikatu ondoren, "premiazkoa" ikusten du "politika ezberdinak garatzea". “Kontseilariak lan handia du aurretik. Eskua luzatzen diogu despopulazioaren eta lurralde-kohesioaren arazoari benetan aurre egingo dioten proiektu eta estrategiak aurrera ateratzeko".

 

Adolfo Araizek (EH Bildu) uste du gai honetan "gauza asko" daudela egiteko, eta kontseilariari eskatu dio "ez ahazteko beste departamentu batzuetan egin denaz". Ildo horretan, galdetu du ea Chivitek berak aurreko Proiektu Estrategikoen Zuzendaritza Nagusiaren lana bere gain hartuko duen, horrek, bere ustetan, "lasaitasuna" emango baitie gaur egun "ziurgabetasunean" dauden lurraldeei.

 

Pablo Azconak (Geroa Bai) ohartarazi du "osagai batzuk ezinbestekoak" direla kontseilariak aipatutako politikak aurrera eramateko, hala nola "toki-erakundeei laguntzea, zerbitzuak eskuratzeko ekitatea, etxebizitza-politika publikoak, konektibitatea, mugikortasuna edo enplegua". Ildo horretan, garraioko plan integrala martxan jartzea eta tokiko administrazioa eraberritzea eskatu du.

 

Javier Garcíak (PPN) uste du kontseilariak planteamendu "argia" azaldu duela, baina aurreko legegintzaldian "egin ez zenaren ildotik" doala. "Despopulazioaren arloan zerbait egin nahi baduzu, ez hartu inoiz eredutzat orain arte egindakoa", aldarrikatu du Garciak, eta "adostasunak eta akordioak lortzeko" deia egin dio.

 

Daniel Lópezek (Contigo-Zurekin) kritikatu duenez, Nafarroako lurralde batzuek "egoera berean jarraitzen dute", aurreko legegintzaldian lana iragarri bazuten ere. Beste departamentu batzuekin "zeharka" lan egiteko eskatu ondoren, "legegintzaldi osoa gidatuko duten adierazleez arduratzeko" eskatu dio kontseilariari. “Planteamenduak oso onak izan daitezke sortzen diren mahaietan, baina emaitzak in situ ikusten dira", esan du.

 

Azkenik, Emilio Jimenezek (Vox) nabarmendu du oso garrantzitsua dela uraren "kudeaketa ona" egitea, leihatila bakarrak sortzea herritarrek "hirira joan beharrik izan ez dezaten" izapideak egiteko eta "jaiotza-tasa sustatzea, ezin garelako migrazio-fluxuei begira egon". Gainera, Departamentua "herren" dagoela uste du, "etxebizitzarako laguntzak falta zaizkiolako".