Ana Ollo Herritarrekiko Harremanetako kontseilariak baieztatu du Covid-19aren pandemiak “azken hamarkadetako mugaz gaindiko lankidetzaren atzerakadarik handienetako bat” ekarri duela, eragin larria izan duela eskualde horietako ekonomian eta mugikortasunean, bai eta herritarrek partekatzen zituzten zerbitzuen sarbidean ere. Horregatik, " mugaz gaindiko eremua indartzearen” alde agertu da.

Kontrolerako osoko bilkuran Geroa Bairen interpelazio bati erantzunez, Ana Ollok baieztatu duenez, “Covid-aren krisiak hauskorrak ginela gogorarazteaz gain, mugaz gaindiko eremuan are hauskorragoak ginela agerian utzi zuen, besteak beste Frantziak mugak ixtea erabaki zuen unean, horrek mugaren beste aldera ezin zeharkatzea ekarri baitzuen, merkataritza-jarduera etenda edo mugaz gaindiko espazioak itxita. Horregatik, beharrezkoa da mugaz gaindiko espazioa indartzea, aukerak eskaintzen dituen espazioa delako eta era berean eremu kaltebera delako", adierazi du.

Ildo horretan, Nafarroako Gobernuak diseinatutako Kanpo Ekintzako Planak "mugaz gaindiko Nafarroari buruzko ardatz bat du, kokapenari lotutako lankidetza-foroetan loturak indartzeko. Lankidetzan aritzera behartuta gaude, gure kokapen geografikoak hala eskatzen digu, eta ez bakarrik arrazoi ekonomikoengatik, baita arrazoi sozialengatik ere".

Kontseilariak gogorarazi du Nafarroako Gobernuak mugaz gaindiko hainbat egituratan parte hartzen duela, hala nola Pirinioetako Lan Komunitatean, Akitania Berria-Euskadi-Nafarroa euroeskualdean eta Pirinioez gaindiko Konferentzia Atlantikoan.

Jabi Arakamak (Geroa Bai) adierazi duenez, erakunde publikoek mugaz gaindiko eremuetan "tradizioz izan diren oztopo legal eta administratiboak" ezabatu egin behar dituzte, "datuek gaur egun esaten digutelako indize sozioekonomikoak, demografikoak eta ospitaleak, zaintzak edo goi-mailako prestakuntza bezalako zerbitzu publikoak eskuratzeko aukerak txikiagoak direla mugaz gaindiko eskualdeetan".

Arakamak gaineratu duenez, "beharrezko finantzaketaz gain, oraindik asko dago egiteko lurralde horien integrazioa eta kohesioa hobetzeko, eta, azken finean, bertako egoiliarren bizi-kalitatea hobetzeko".

Iñaki Iriartek (Navarra Suma) adierazi duenez, Lurralde Lankidetzako Europako Taldeak bezalako erakundeek, Euroeskualdea barne, "orain artekoa baino erregulazio eta aintzatespen handiagoa izan beharko lukete. Eginkizunak eta funtzioak askoz ere argiago zehaztu behar dira, herritarrek uler dezaten zein den erakunde horien helburua. Gainera, funtsezkoa da talde horien kudeaketa gardena izatea eta herritarrek kontrolatu ahal izatea. Hori ez da Euroeskualdearekin gertatzen", adierazi du, eta "beharrezkoa da lankidetzaren onurak nabariak izatea".

Inma Juríok (PSN) mugaz gaindiko lankidetzaren "onurak" azpimarratu ditu, "mugaz gaindiko harreman horietan parte hartzen duten pertsonen bizitzari mesede egitea beste helbururik ez duelako. Nafarroak duela urte asko hartu du parte mugaz gaindiko lankidetza-eredu horietan, mugetan bizi den eta horretaz baliatu behar duen biztanleria dugulako", adierazi du, eta lankidetza horrek Nafarroa osoari ere mesede egiten diola zehaztu du.

Maiorga Ramirezek (EH Bildu) planteatu du "zenbat min, zenbat kalte, zenbat oztopo eragin dituzten muga artifizialek, eta hemen Nafarroan badakigu horretaz. Bada muga bat azkenaldian arazoak eman dizkiguna, baita gurutzatzeko ere, hori politika da. EH Bilduk hizkuntza partekatzen dugun euskaldunok erabakitzeko eskubidea izango dugun proiektu politikoa defendatzen du. Hori kaltegarria al da? Saihestu beharreko zerbait da? Ezin al da politikoki defendatu muga horiek gainditzea hobe dela?", galdetu du.

Ainhoa Aznarezek (Podemos-Ahal Dugu) argudiatu duenez, Nafarroak Espainiako biztanleriaren % 1,4 ordezkatzen du, baina Frantziarekin dituen mugen % 25 Nafarroan dago, eta horren ondorioz, "denbora luzez barneratuta izan dugu mugaz gaindiko espazio horretan lan egitea zer den, hau da, lurralde-kohesioan ere lan egitea, eta horregatik gaude ados Nafarroa mugaz gaindiko egituretan txertatzearekin".

Azkenik, Marisa de Simónek (Izquierda-Ezkerra) adierazi duenez, lankidetzaren helburua da "lurralde horretan bizi diren herritarren bizi-baldintzak hobetzea, eta inguruko herrialde edo eskualdeek eskaintzen dizkieten zerbitzu eta aukerez baliatu ahal izatea. Ildo horretan egin behar da aurrera”.