Noiz argitaratua Osteguna, 2024.eko Irailak 12

Nafarroako Gobernuak "erantzukizunean eta zorroztasunean" oinarritutako politika fiskalaren alde egin du

Contigo-Zurekin taldearen interpelazio bati erantzunez; kapitalaren errentei exijentzia handiagoa eskatzen dute, eta, aldi berean, egonkortasun-arauek ezartzen duten kortseaz mesfidatzen dira

Jose Luis Arasti Nafarroako Gobernuko Ekonomia eta Ogasun kontseilariak defendatu duenez, Foru Gobernuak "gure baliabideen erantzukizunaren, zorroztasunaren eta administrazio zuhurraren parametroetatik heldu behar dio zerga-politikari, eta horiek onak izaten jarraitzen dute; orain, berriz ere, badirudi kanpoko azterketa bati erantzun beharko diotela, egonkortasun arau gisa".

 

Kontrolerako Osoko Bilkuran Contigo-Zurekin alderdiak zerga-politikari buruz egindako interpelazioari erantzunez, Arastik ez du xehetasunik eman 2025. urtera begira har daitezkeen neurriei buruz, eta adierazi duenez, "denbora izanen dugu horretaz hitz egiten jarraitzeko eta gizartearen beharrei erantzun ahal izanen dien fiskalitatea lortzeko aukerarik onenak zeintzuk diren eztabaidatzeko, nahitaezko oreka gordez, eta horrek aurrera egitea ekarriko digu".

 

Kontseilariak nabarmendu duenez, "Nafarroak koltxoia eta nahikotasuna izateko etxeko lanak egiten jakin du, baina zorrotzak izan behar dugu. Izan dugun zorroztasun horri esker, eutsi ahal izanen diogu tira-birari, beste administrazio batzuek baino hobeto ziurrenik, eta, horregatik, hazten jarraituko dugu. Baina ez dago formula magikorik, fiskalitatea dena delako eta ihesbideak bilatzeko ezin delako erabili, luzera gure aurkakoak izan daitezkeelako", berretsi du.

 

Arastik adierazi duenez, zorroztasunez eta egonkortasunez jokatzeko, "ezin dugu tranparik egin bakar-jokoan. Batzuetan, korrika asko egiteagatik estropezu egin dezakegu, eta abian jartzen diren zerga-neurriei buruz hartzen diren erabakiak oso neurtuak izan behar dira. Adibide bat jarri nahi dut; badirudi politikak diru-sarrera txikiagoen bidez kudeatzea, hau da, zerga negatiboak deiturikoak erabiltzea, irtenbide ona dela, baina formula hori gehiegi erabiltzea arazo bat izanen litzateke etorkizunerako", esan du.

 

Horren ostean, Arastik adierazi duenez, "arlo fiskalean egiten dugun lanak ahalik eta bikainena izaten jarraitu behar du, gaur egun urrats laburrek bide luzeagoa eta ziurrenik bihurriagoa egitera eramanen gaituztelako. Eta bide horretan aurrera goaz. Hainbat sektoretako errealitate konplexuei helduz, sor litezkeen arazoei aurrea hartuz edo beste errealitate konplexu eta ustekabekoen aurrean esku hartuz, horiei ahalik eta erantzun onena eman behar baitiegu. Datozen asteetan lan handia izanen dugu, eta askotan pedagogia handia egin beharko dugu, baina norabide egokian pausoak emanen ditugulakoan nago", zehaztu du.

 

Miguel Garridok (Contigo-Zurekin) ohartarazi du Nafarroak aukeratu behar duela gastu publikoa handitzen den ala ez, eta, beraz, diru-sarrera publikoa handitzen den ala ez, eta politika publikoak nork finantzatzen dituen erabaki behar duela. Horren ostean, Contigo-Zurekin gastua handitzearen aldekoa dela adierazi du. "Erkidego honetan etxebizitza Ongizate Estatuaren zutabe berria izatea behar dugu. Zaintza unibertsaleko sistema publiko komunitario bat behar dugu, zaintza bermatuko duena. Osasuna eta hezkuntza publikoa behar ditugu, pribatuen kalitate berekoak edo hobeak", azpimarratu du.

 

Aurrekontuen egonkortasunerako lege organikoak ezartzen dituen "kortseak" deitoratu ostean, Garridok esan du "benetako ideologia dela nork ordaintzen duen, nork finantzatzen dituen politika publikoak. Lan-errentek Erkidego honetako zergen % 41 ordaintzen dute, eta kapitalak % 17 ordaintzen du. Kontua ez da langileei zerga gehiago kobratzea, baizik eta enpresei eta kapitalari eskatzea gutxienez laneko errentek ordaintzen duten berdina ordain dezatela".

 

Javier Esparzak (UPN) Garridori esan dio ordezkatzen dituen alderdiek “urteak daramatzatela "Espainiako Gobernuan eta Nafarroako Gobernuan", eta galdetu dio: "zergatik ez dituzue aldatu orain kexen helburu diren arau fiskalak. Zergatik ez duzue kendu aipatzen duen zama hori? Erantzuna, ziurrenik, ezin delako da, klub bateko kide garelako, Europar Batasuna deritzona, eta horrek eskubideak ematen dizkigu eta, jakina, betebeharrak ere badakarzkigu", eta "oreka handiagoa "bilatzearen alde daudela adierazi du.

 

Ainhoa Unzuk (PSN) adierazi duenez, "Europar Batasunerako arau fiskalak itzultzen ari dira, baina 2025erako Nafarroako kontuek % 0,3ko defizit marjina izanen dute, hau da, ia 80 milioi gehiagoko gastu ahalmena izanen dute, urte hauetan, eskuinaren bankadak zarata handia eragin duen arren, Nafarroako Foru Komunitateak zerga politika ekonomiko eta finantzario serio, arduratsu eta zorrotza egin duelako. Hori izan behar du kudeatzen jakin duen erkidego batek. Hori izan behar du elkarrizketarako eta akordiorako gaitasuna duen Gobernuak", errepikatu du.

 

Adolfo Araizek (EH Bildu) ohartarazi duenez, "muga handiak ditugu, eta Nafarroan ‘ez-estatu’ izateak sortzen digun mendekotasun politiko eta ekonomikoak ez du oinarrizko tresnarik antolaketa ekonomikoa eta inposatzailea egiteko. Zeharkako zergak, BEZa, zerga bereziak, hidrokarburoak, tabakoa edo alkohola, hor ez dugu inolako eskumen arautzailerik, eta aduanak ere Estatuaren esku daude".

 

Mikel Asiainek (Geroa Bai) defendatu duenez, "neurri fiskal jakin batzuk egokitu behar dira batez besteko errentei mesede egiteko, azken urteotan presioa areagotu baitzaie, eta, gainera, handinahiak izaten jarraitu behar dugu BEZaren erregulazioan erabakitzeko gaitasuna aldarrikatzen jarraitzeko, ez kudeaketa hutsa, orain arte gertatzen den bezala, edo botoa izatea, ez soilik Ecofinera joateko gaitasuna".

 

Irene Royok (PPN) adierazi duenez, "Nafarroak politika fiskal eta gastu publiko zentzudunak behar ditu, Espainiak eta Europak bezala. Nafarroak lehiakorra izan behar du bere hazkunde ekonomikoa, enplegua eta, beraz, ongizatea eta zerbitzu publikoak mantendu nahi baditu. Baina kasualitatea da Nafarroa dela zerga aldetik lehiakortasun gutxien duen erkidegoa. Bitxia da gastua eta politika publiko batzuk berrikustea ere ez planteatzea".

 

Emilio Jimenezek (Vox) defendatu duenez, "beharrezkoa da egonkortasunaren eta gastu publikoaren zorroztasun handiagoaren araura itzultzea. Gobernuak ez du orekarekiko konpromisorik, baizik eta ezegonkortasunarekiko, presio fiskalaren igoerarekiko, zor publikoaren hazkundearekiko eta kontu publikoaren kudeaketaren arduragabekeriarekiko. Nafarren zerga karga murrizteko eta gure autonomoei eta enpresa txiki eta ertainei laguntzeko konpromisoa hartu behar da”, gaineratu du.