Parlamentuko taldeek adierazpen bortitzak egin dituzte gaur Osoko Bilkuran kalitate demokratikoari buruzko interpelazio baten karietara, igande honetan, ekainaren 9an, ospatuko diren Europako hauteskundeen harira.

PSNk aurkeztutako interpelazio batek eragin du eztabaida, eta ohartarazi du "ultraeskuinaren gorakada errealitate kezkagarria" dela eta "Europako proiektua arriskuan" egon daitekeela. UPNk "lotsagarritzat" jo du interpelazioa, eta zalantzan jarri du PSNk "kalitate demokratikoaz" hitz egitea "Estatu kolpea ematen saiatu ziren pertsona batzuei amnistia eman dienean". EH Bilduk ultraeskuinaren aurka egin du, eta Voxek erantzun du "faxistak" ezkerreko taldeak direla.

Félix Taberna Nafarroako Gobernuko lehen lehendakariorde eta Lehendakaritza eta Berdintasun kontseilariak ere parte hartu du eztabaidan, eta "gorrotoaren diskurtsoak isilarazten saiatzeko norberak ardura har dezala" eskatu du.

Tabernak arreta jarri du "Europako Parlamenturako hauteskundeek duten garrantzian, izan ere, funtsezko elementua da kalitate demokratikoa bermatzeko, hauteskunde-sistemaren, gobernantza publikoaren, gardentasunaren, parte-hartzearen eta askatasunen bidez".

Lehendakariordeak adierazi du "alarmak" sortzen ari direla mundu mailan, eta azaldu du Goteborgeko Unibertsitatearen (Suedia) txosten batek – Europako Batzordeak kalitate demokratikoaren esparrurako babestu eta sustatzen duen unibertsitatea – baieztatzen duela munduko biztanleriaren % 71 autokraziako sistema politikoetan bizi dela, eta ehuneko hori % 20 hazi dela hamar urtean. "Gazan gertatzen ari dena bezalako egoerek alarma piztu behar digute", esan du.

Hala ere, Félix Tabernaren ustez, Espainia "mundu osoko 23 demokrazia osoetako bat da, eta Espainia zaindu beharreko erabateko demokraziaren gordailua da".

Lehendakariordeak ziurtatu duenez, "Gobernu onaren, gardentasunaren, boluntariotzaren eta ebaluazioaren agenda politiko osoa garatuko dugu, eta espero dugu herritarrek erakundeengan konfiantza bereganatzea, irisgarritasun handiagoa izatea, eta, azken batean, ingurune sozial desberdin asko dituen Nafarroa bezalako erkidego batek, oparotasuna eta garapen ekonomikoa areagotuko duen sendotasun demokratiko hori izatea".

Ainhoa Unzuk (PSN) defendatu duenez, "Ongizate Estatua Europar Batasunaren bihotza da, eta bere balioek Nafarroan aurrera egitea ahalbidetzen digute. Gaur egun, Europako proiektu hori arriskuan egon daiteke. Mezua oso argia da, Europar Batasunaren etorkizuna inoiz baino gehiago dago jokoan, eta horrekin batera Europako demokrazia, bere adierazpen gorenean ulertuta", ohartarazi du. Unzuk adierazi duenez, eskuin muturraren helburua "gure Ongizate Estatua suntsitu arte deseraikitzea da”.

Marta Álvarezek (UPN) "lotsagarritzat" jo du interpelazioa, eta galdetu du ea "kalitate demokratikoa den Alderdi Sozialistak eta bere kideek estatu kolpe bat ematen saiatu ziren pertsona batzuei amnistia eman izana zazpi botoren truke, edo kalitate demokratikoa ote den Chivitek eta Sánchezek boto-emaileei gezurra esan izana hauteskundeen ostean lortuko zituzten itunekin, azkenean ETAko kideak bere zuzendaritzan dituen alderdi faxistena zurituz. Ba ez, ez da hala, baina horri buruz ez dute ezer esaten, gure demokraziaren printzipioak eta balioak zuek zapaltzen ari zaretela estali nahi duzuelako, denak balio baitizue boterera iristeko eta boterean mantentzeko", adierazi du.

Laura Aznalek (EH Bildu) azaldu duenez, bere taldean "pozten dira ultraeskuinak dakarren arriskuaz hitz egiteagatik, eta oso harro egon gaitezke EH Bildun, gure esku egon denean, beti bidea galarazi diegulako. Ultraeskuinak atea jotzen duenean, erantzunak irmoa izan behar du, eta horretarako, fronte zabalak behar dira, sektarismo gutxi, eskubide gehiago biltzen dituzten programak, politika ausartagoak, anbizio handiko politikak, ezkerreko politikak. Pertsonei alternatiba sendoak eskaini behar zaizkie. Igande honetan, edo eskubideak eta askatasunak murrizten dituztenekin zaude edo jendea babesten dutenekin", berretsi du.

Blanca Regúlezek (Geroa Bai) adierazi duenez, "Europan, Estatuan, munduan eta hemen Nafarroan bizi eta ikusten ari gara zein diren demokraziak dituen arriskuak, estremismoen gorakadaren, populismoaren, polarizazio politikoaren eta ultraeskuinaren ondorioz. Demokrazia indartzea gu guztion esku dago, gure diskurtsoekin gizarte irekiak, bidezkoak eta inklusiboak eraikitzen ahalegindu behar dugu, herritar bakoitza, baldintza eta aukera berdinetan, etorkizuneko protagonista izan dadin", defendatu du.

Maribel García Malok (PPN) Parlamentua mitin bat emateko erabiltzea leporatu dio PSNri, eta zalantzan jarri du "erakundeen kalitatea indartzeko formularik onena" hau ote den. “Gardentasuna, kontuak ematea, eraginkortasuna eta herritarren parte-hartzea sustatzearekin ados gaude", adierazi du, baina Alderdi Sozialista "giza duintasunarekiko, askatasunarekiko, demokraziarekiko eta Zuzenbide Estatuko berdintasunarekiko errespetuaren babesle eta zaindari izatea "ukatu du, "gaur hemen kalitate demokratikoaz hitz egitera datozelako, baina gero bere bozeramaileak, tonu ultra moderatuarekin, Nafarroan ongi etorria nor den eta nor ez esateko ausardia du” (eledun sozialistak Jose Maria Aznar presidente ohiak Iruñera egindako bisita bati egindako kritikei erreferentzia eginez)".

Miguel Garridok (Contigo-Zurekin) adierazi duenez, "orain harritu egiten gara, ultraeskuinak mehatxu egiten duelako ezagutzen dugun Europa suntsitzearekin, baina beldurraren eta gorrotoaren bidez eman dituzten aurrerapausoak Europar Batasun osoan justizia soziala bermatzeko bidean Europar Batasunaren porrotaren emaitza dira. Ultraeskuindarren agendaren asimilazionismoak ez gaitu salbatuko, eta orain lotsaren itunarekin ikusi dugu, immigrazioaren eta asiloaren itunarekin. Ultraeskuindarrek aldarrikatzen duten beldurrari eta gorrotoari aurre egiteko modua alternatiba bat ematea da", adierazi du.

Maite Nostik (Vox) adierazi duenez, "ezkerrak Europan dituen pribilegioak galtzeko benetako beldurra du. Demokrazia mehatxatzen duena bere politikak dira. Zuek zarete faxistak", adierazi du. Nostiren esanetan, "kalitate demokratikoak gobernu-sistema demokratikoen ezaugarriak eta funtzionamendua ebaluatzea eskatzen du, botere politikorako sarbidea baldintzatzen duten urratsen multzotik, kargu politikoak betetzeko egindako prozeduretatik, ekintza politikoaren helburuak eta emaitzak eta gizartean duten eragina kontuan hartu arte, hala nola garapen ekonomikoa, askatasuna, justizia soziala edo berdintasuna".