PSN, Geroa Bai, EH Bildu, Podemos-Ahal Dugu eta I-E taldeen aldeko botoekin eta Navarra Sumaren abstentzioarekin, Parlamentuko Osoko Bilkurak Nafarroan Etxebizitza Izateko Eskubideari buruzko 10/2010 Foru Legearen aldaketa onetsi du gaur. Testuak indartu egiten du alokairu sistema publikoari lotutako etxebizitza parkea eta, horrekin batera, kalifikazio-aldia amaitzen zaien eraikinetako maizterren egoera hobetzen du.

Irakurraldi bakarrean onetsita, PSNk, Geroa Baik eta Podemos-Ahal Duguk bultzatutako legearen helburua da alokairu ordainerrazaren eskaria gero eta handiagoa den oraingo testuinguruari erantzutea, ekimen publikoaren zein pribatuaren ereduari erreparatuz, jabetzako etxebizitza eskuratzeko aukera ekonomikorik ez duten herritarren premiei erantzuteko.

Premisa horien arabera, eta errentamendu babestuko sustapen gisa kalifikatu diren eta babes araubideko aldia oraindik bukatu ez zaien etxebizitzen sustapenak alokairu sistema publikoari lotuta mantentzeko betebeharra ez betetzeari dagokionez, kasu hori sartzen da 10/2020 Foru Legearen 52. artikuluan aurreikusitako desjabetze arrazoien artean, bai eta 66. artikuluko arau-hauste oso astunen artean ere.

Bestalde, babes aldia gainditu duten alokairuko sustapenak berriz ere alokairu publikoaren sistemarekin lotu ahal izanen direla ezartzen da, eta higiezin horiek zaharberritzeko laguntzak (gehienez 25.000 euro) eskuratzeko aukera aurreikusten da, beharrezkoa izanez gero. Hala ere, gutxienez 20 urteko antzinatasuna duten etxebizitzak izan beharko lukete, gutxienez 15 urtez alokairu babestura bideratzeko konpromisoarekin, ebaluazio-txostenean gai kalifikazioa lortu ondoren.

Gehienez 25.000 euroko dirulaguntza ere aurreikusten da, erosteko aukerarik gabeko errentamendu araubidean kalifikatutako babes ofizialeko etxebizitzak eta 60 urtetik gorakoentzako edo desgaitasuna dutenentzako alokairuko apartamentu babestuak zaharberritzeko. Gutxienez 20 urteko antzinatasuna duten eraikinak eskatzen dira (lehen baino 5 urte gutxiago), eta jabeak edo sustatzaileak higiezin horiek gutxienez beste 15 urtez alokairu babestura bideratzea, “etenik gabe”, bestela laguntza itzuli beharko baitu.

Esparru horretan, eta berriz ere 10/2010 Foru Legearen seigarren xedapen gehigarrian jasotako dirulaguntzei dagokienez, ohartarazten da ezen, etxebizitza babes araubidearen mende dagoen bitartean alokairuaren edo erabilera-lagapenaren araubidea aldatzen bada, itzuli egin beharko direla “jasotako kopuru guztiak, bai eta berandutze-interesak ere”.

Erabilitako etxebizitza erosteko dirulaguntzari dagokionez, alokairu babestuko sustapenetako maizterrei mesede egiten dieten printzipioei jarraikiz, ñabardura bat gehitzen da, laguntzaren zenbatekoa higiezinaren azalerarekin lotzeko.

Azkenik, eta alokairu araubideko etxebizitza ordainerrazen eskariari erantzuteko, gaiaren arabera eskumena duen departamentuari baimena ematen zaio etxebizitzak erosteko eta kudeatzeko ahalmena balia dezan, lehiaketa publiko bidez edo zuzenean etxebizitzak eskuratuz, betiere Nafarroako Ondareari buruzko apirilaren 4ko 14/2007 Foru Legean xedatutakoaren arabera.

Eskuraketaren gehieneko prezioa, jasota geratu denez, bigarren eskualdatzean eta ondorengoetan babes ofizialeko etxebizitzak esleitzeko edo saltzeko gehieneko prezioekin bat etorriko da.

Lehentasunez erosiko dira babes araubidea bukatu zaien eta ikus-onetsitako alokairu babestuko kontratuak dituzten alokairu-sustapenak. Halakoetan, Departamentuak funtsak eskualdatu ahal izanen dizkio sozietate instrumental edo erakunde publiko bati, zuzenean edo zeharka, etxebizitzen erosketa, ustiapena eta kudeaketa gauzatzeko.

Sozietate instrumental edo erakunde publiko batek higiezinetatik lortzen dituen diru-sarrerak higiezin horiek kudeatu eta mantentzeko erabiliko dira

10/2010 Foru Legean egindako aldaketa hau alokairu publikoa errazteko aldarrikatutako neurrien multzoan sartzen da, Babestutako etxebizitza ordainerrazen parke bat sustatzeko 20/2022 Foru Legean ezarritakoaren ildotik, non, besteak beste, etxebizitza babestuen babes araubideak iraupen mugagabea izanen duela bermatzen den.

Irakurraldi bakarrean onetsirik, Nafarroan Etxebizitza Izateko Eskubideari buruzko 10/2010 Foru Legea aldatzen duen Foru Legea NAOn argitaratu eta biharamunean jarriko da indarrean.

• www.parlamentodenavarra.es
• Foru lege proposamena (27. NPAO, 2023-02-17koa)