Eskubide Sozialetako, Ekonomia Sozialeko eta Enpleguko Batzordea San José Desgaitasunari Arreta Emateko Zentro Integralera joan da bisitan gaur, PSN, EH Bildu, Geroa Bai, PPN eta Contigo-Zurekin talde parlamentarioek eskatuta. Zentro horrek desgaitasun intelektuala duten pertsona helduak artatzen ditu eta Nafarroako Gobernuarenak dira haren jabetza eta kudeaketa.

Honako parlamentari hauek joan dira: Raquel Garbayo (UPN talde parlamentarioa), Olga Chueca (PSN talde parlamentarioa), Javier Arza (EH Bildu talde parlamentarioa), Itxaso Soto (Geroa Bai talde parlamentarioa), Maribel García-Malo (PPN talde parlamentarioa) eta Carlos Guzmán (Contigo-Zurekin talde parlamentarioa).

Parlamentuaren ordezkaritzari harrera egin diote San José zentroko zuzendari Pablo Bretosek, talde teknikoak eta zuzeneko arretako langileek.

Bisitaren xedea, hitzaurre gisa adierazi dutenez, honako hau izan da: "Nafarroako ezaugarri horiek dituen zentro publiko bakarraren instalazioak eta funtzionamendua bertatik bertara ezagutzea, eta langileen premiak eta aldarrikapenak ezagutzea".

Jarraian, Legebiltzarreko ordezkaritzak ibilbide gidatu bat egin du egoitzaren aretoetan barrena eta, zentroko langileen laguntzaz, ikusi ahal izan dituzte zentroko “zuzkidura egokiak”. Zentroa funtzionamenduan dago 2007tik eta desgaitasun intelektuala eta laguntza-behar handiak edo jokabide-arazo larriak dituzten 80 egoiliar artatzen ditu.

Parlamentariek egoiliarren logelak ezagutu dituzte, zeinak hamar laguneko zortzi egoitza-eremutan banatuta baitaude, psikomotrizitate eta gimnasioko lana ikusi dute, sukalde eta garbiketa-gelara jaitsi dira eta, azkenik, igerileku terapeutikoa ikusi dute, une honetan erabilgarri ez dagoena, garbiketa- eta mantentze-lanak direla-eta”.

Jarraian, bilera egin dute eta bertan Pablo Bretosek San José zentroaren prestazio-ezaugarriak azaldu ditu. Egoitza bat da, "desgaitasun intelektual larria duten helduei arreta integrala ematea” xede duena. Arreta-plan indibidualizatuak egiten dira, pertsona horiei eguneroko bizitzan laguntzeko, beren gaitasunak ahalik eta gehien garatzeko eta komunitatean integratzea sustatzeko".

Zeregin horri aurre egiteko, zentroak 92 zaintzaile (zuzeneko arretako langileak), zerbitzu orokorretako 44 pertsona, mantentze-lanetako bi eta lau sukaldari ditu. Horietaz gain, El Vergel-en beharrak betetzen dituzten bi mediku, hiru erizain, psikologo bat, psikomotrizista bat, terapeuta okupazional bat, fisioterapeuta bat eta gizarte-langile bat dituzte.

Puntu horretan, zentroak arreta jarri du San Jose zentroko zaintzaileek bizi duten egoera "bidegabean", ez baitziren sartu 2018. urtean D mailan zeuden eta automatikoki C mailara igaro ziren Hezkuntza Saileko zaintzaileei aplikatu zitzaien maila-igoeran.

"Ordura arte zaintzaile-talde berekoak ginen, oposizio beretik gatoz, gai-zerrenda berberarekin eta kontratazio-zerrenda berdinekin, eta gaur egun indarrean jarraitzen dute, baina egoera “zentzugabe” bat gertatzen da: Hezkuntzatik zerrendako lanpostuak betetzea eskatzen denean langile bera C mailan dago eta Gizarte Eskubideen Departamenturako kontratatzen dutenean D mailakoa da", gaineratu dute.

Era berean, zaintzaileek nabarmendu dituzte –eta talde teknikoko langileek berretsi– zuzeneko arretako langileek San Jose Zentroan betetzen dituzten «eginkizun ugari eta garrantzitsuak». Diziplina anitzeko lana egin dute, «asistentzia- eta afektibitate-eremua ez ezik, hasiera batean pentsa daitekeen bezala, osasun-, gizarte- eta hezkuntza-eremua ere barnean hartzen duena, erabiltzaile bakoitzaren erreferentziazko langileak izanik».

Halaber, gaineratu dute abenduaren 2ko 92/2020 Dekretua aplikazioaren ondorioz gero eta eginkizun eta erantzukizun gehiago eskatzen zaizkiela "laguntza-zereginen edo antzekoen D mailatik kanpo geratzen direnak", eta, beraz, batez ere emakumeek egindako lanari balioa ematea eskatzen dute.

Bisita amaitu ondoren, UPN, PSN, EH Bildu, Geroa Bai, PPN eta Contigo-Zurekin taldeetako kideek eskerrak eman dituzte azalpenengatik, eta zaintzaileen kolektiboa gonbidatu dute Legebiltzarreko lan-saio batean parte hartzera.